Sual: S. Ebediyye’de, (Sabah namazının farzından sonra, güneş doğuncaya kadar nafile kılmak, tahrimen mekruhtur. Sabah namazının sünnetini farzdan önce kılmamışsa, bunu da farzdan sonra kılması mekruhtur, fakat kaza kılmak mekruh olmaz) deniyor. Farzı kaza etmek mekruh olmadığına göre, vacib olan vitrin kazası, sabahın farzından sonra kılınabilir mi? Mesela, vitir unutulup sabahın vakti girmişse, önce vitir kaza edilemez mi?
CEVAP
Tertip sahibi olanın, önce vitri kaza etmesi lazımdır. Kaza etmezse sabah namazı sahih olmaz. Sabah namazına başlamadan veya namaz arasında iken, vitri kılmadığını hatırlayan kimsenin, sabah namazı sahih olmaz. Güneş doğmasına, yalnız vitri kaza edecek kadar zaman kalmışsa, ancak bu hâlde sabah sahih olur. Demek ki, bir namaz vaktinin sonunda, kazayı da kılacak kadar zaman kalmazsa, kazayı önce kılmak lüzumu affolur. Vakit daraldı sanarak, vakit namazının farzını kılan, sonra daha zaman olduğunu anlasa, kazayı ve sonra vaktin farzını tekrar kılar. Vaktin namazına başlarken veya namaz içindeyken, kazası olduğunu unutursa, namazdan sonra hatırlasa da, kıldığı namazı sahih olur. Çünkü unutmak özürdür. (S. Ebediyye)

Namazda gülmek
Sual: Güneş batarken kaza namazına başlayıp kahkahayla gülenin abdesti bozulmuş olur mu?
CEVAP
Farz namazı kaza ederken mekruh vakitte kahkahayla gülenin abdesti bozulmaz. Fakat mekruh vakitte nafile namaz kılarken kahkahayla gülenin abdesti bozulmuş olur. (Hindiyye)

Gülmese de mekruh vakitte kaza veya nâfile kılınmamalı. O günkü ikindi namazının farzı hariç, mekruh vakitte başlanan farzlar sahih olmaz. Nafile namazlar ise, tahrimen mekruh olur. Mekruh vakitte başlanan nafileleri bozmalı, başka zamanlarda kaza etmelidir. (S. Ebediyye)

Sabah namazının son vakti
Sual: Sabah namazının son vaktinin, güneş doğana kadar olduğunu biliyoruz. Ama babaannem güneşin doğup doğmadığına bakmadan, ne zaman uyanırsa, o zaman sabah namazını kılar. Babaannem gibi böyle yanlış kılan kimseler de vardır. Geçen, Afrika’dan gelen, Mâlikî mezhebinde olduğunu söyleyen bir gençle görüştüm. (Bizde herkes, güneş doğsa bile uyanınca kılar) dedi. Ona, (Demek siz de babaannem gibi sabah namazının son vaktini bilmiyorsunuz) dedim. Dört mezhepte de, sabah namazının son vakti güneş doğana kadar değil midir?
CEVAP
Evet, Mizan-ül kübra, El-fıkh-ü alel-mezahib-il-erbea, Redd-ül-muhtar, Hindiyye ve diğer bütün fıkıh kitaplarında böyle bildirilmektedir. Güneş doğana kadar kılınmazsa artık kazaya kalmış olur. Mekruh vakit çıktıktan sonra kaza edilir.